مسجد ایاصوفیه: از کلیسا تا مسجد و موزه

مسجد ایاصوفیه، یکی از برجسته ترین نمادهای تاریخی و فرهنگی استانبول، هر ساله میلیون ها گردشگر را به خود جذب می کند. این بنای باشکوه که در قلب شهر قرار دارد، با تاریخچه ای پر از تغییرات و تحولات، از کلیسا به مسجد و سپس به موزه تبدیل شده است. بازدید از ایاصوفیه تجربه ای بی نظیر از ترکیب هنر، معماری و تاریخ است که هر گردشگری باید آن را در لیست خود قرار دهد. با تهیه بلیط هواپیمای استانبول از این شاهکار تاریخی دیدن کنید.

علت نامگذاری مسجد ایاصوفیه

ایاصوفیه، که به ترکی “Ayasofya” و به یونانی “Hagia Sophia” نامیده می شود، به معنای “حکمت مقدس” است. این نام به دوران بیزانس بازمی گردد و به عنوان کلیسای جامع مسیحیت ارتدوکس ساخته شد. “حکمت مقدس” در اینجا به دومین شخص از تثلیث مقدس، یعنی عیسی مسیح، اشاره دارد.

پس از فتح استانبول توسط عثمانیان در سال ۱۴۵۳، سلطان محمد فاتح دستور داد که این کلیسا به مسجد تبدیل شود و نام “ایاصوفیه” همچنان حفظ شد. این تغییر کاربری با افزودن مناره ها و حذف نمادهای مسیحیت همراه بود.

تاریخچه مسجد ایاصوفیه

مسجد ایاصوفیه، یکی از برجسته ترین بناهای تاریخی استانبول، دارای تاریخچه ای پیچیده و پر از تحولات است. این بنا در سال ۵۳۲ میلادی به دستور امپراتور بیزانس، ژوستینین یکم و همسرش تئودورا ساخته شد و در سال ۵۳۷ میلادی به عنوان کلیسای جامع مسیحیت ارتدوکس افتتاح شد. ایاصوفیه به مدت هزار سال به عنوان بزرگترین کلیسای جهان شناخته می شد و محل تاجگذاری امپراتوران بیزانس بود.

پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانیان در سال ۱۴۵۳، سلطان محمد فاتح دستور داد که این کلیسا به مسجد تبدیل شود. در این دوره، مناره ها، منبر و محراب به بنا اضافه شدند و نقاشی ها و نگارگری های مسیحی پوشانده شدند. در دوران عثمانی، ایاصوفیه به عنوان یکی از مهم ترین مساجد استانبول شناخته می شد و تغییرات و مرمت های متعددی در آن صورت گرفت.

با تاسیس جمهوری ترکیه و به قدرت رسیدن آتاترک، ایاصوفیه در سال ۱۹۳۵ به موزه تبدیل شد و تا سال ۲۰۲۰ به همین شکل باقی ماند. در این سال، با موافقت رئیس جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، ایاصوفیه مجددا به مسجد تبدیل شد و برای برگزاری مراسم عبادی آماده گردید.

این بنا با ترکیبی از معماری بیزانسی و اسلامی، یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری استانبول و نمادی از تاریخ و فرهنگ این شهر است.

معماری مسجد ایاصوفیه

این مسجد دارای ساختاری پیچیده و زیبا است که ترکیبی از هنر و مهندسی را به نمایش می گذارد. در ادامه با معماری این مسجد زیبا آشنا می شویم.

گنبد بزرگ

یکی از ویژگی های برجسته ایاصوفیه، گنبد بزرگ آن است که با ارتفاع ۵۵ متر و قطر ۳۱ متر، بر روی چهار ستون بزرگ قرار گرفته است. این گنبد با استفاده از تکنیک های پیشرفته مهندسی زمان خود ساخته شده و به وسیله ۴۰ پشتبند بزرگ حمایت می شود. در اطراف گنبد، ۴۰ پنجره قرار دارد که نور طبیعی را به داخل بنا می آورد و فضایی روشن و دلپذیر ایجاد می کند.

ستون ها و طاق ها

در داخل ایاصوفیه، ۴ ستون بزرگ و باشکوه وجود دارد که به “پای فیل” معروف هستند و چهار طاق اصلی بنا را نگه داشته اند. این ستون ها و طاق ها با هماهنگی دقیقی طراحی و ساخته شده اند تا وزن گنبد بزرگ را تحمل کنند.

تزئینات داخلی

دیوارها و سقف های ایاصوفیه با موزاییک های بیزانسی زیبا و نقاشی های مذهبی تزئین شده اند. این موزاییک ها شامل تصاویر مسیح، مریم مقدس و دیگر شخصیت های مذهبی هستند که با جزئیات دقیق و هنرمندانه ای ساخته شده اند.پس از تبدیل ایاصوفیه به مسجد، بسیاری از این نقاشی ها پوشانده شدند و آیات قرآنی و نقوش اسلامی به دیوارها اضافه شدند.

مناره ها

در دوران عثمانی، چهار مناره به ایاصوفیه اضافه شد که هر کدام به ارتفاع ۶۰ متر می رسند. این مناره ها به سبک معماری اسلامی ساخته شده اند و به زیبایی و شکوه بنا افزوده اند.

بازسازی ها و مرمت ها

ایاصوفیه در طول تاریخ خود چندین بار بازسازی و مرمت شده است. یکی از مهم ترین مرمت ها در دوران سلطان سلیمان اول و به دستور معمار سنان انجام شد. در این دوره، ساختار بنا تقویت و تزئینات جدیدی به آن اضافه شد.

بازدید از مسجد ایاصوفیه

بازدید از این مسجد یکی از تجربه های بی نظیر در سفر به استانبول است. در ادامه اطلاعات مهمی که باید قبل از بازدید بدانید آورده شده است:

ساعات بازدید از مسجد ایاصوفیه

این مسجد همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعد از ظهر باز است. بهترین زمان برای بازدید از این مسجد، روزهای شنبه تا پنجشنبه، از ساعت ۹ تا ۱۲ است تا از ازدحام جمعیت جلوگیری کنید.

هزینه بازدید از مسجد ایاصوفیه

بازدید از این مکان رایگان است. اما برای بازدید از بخش های داخلی باید کفش خود را درآورید و پوشش اسلامی را رعایت کنید.

آدرس مسجد ایاصوفیه

این مسجد در بخش اروپایی استانبول، در میدان ایاصوفیه و در نزدیکی مسجد سلطان احمد و کاخ توپکاپی قرار دارد. نزدیک ترین ایستگاه تراموا به ایاصوفیه، ایستگاه سلطان احمد است که با استفاده از خط T1 (باگجیلار-کاباتاش) می توانید به آن برسید.

برای رسیدن به ایاصوفیه با مترو، می توانید از خط M2 مترو استانبول استفاده کنید. نزدیکترین ایستگاه مترو به مسجد ایاصوفیه، ایستگاه سلطان احمد است که حدود ۷ دقیقه پیاده روی تا مسجد فاصله دارد. همچنین می توانید از ایستگاه Marmaray Sirkeci استفاده کنید که حدود ۵ دقیقه پیاده روی تا مسجد فاصله دارد.

برای مشاهده مسیرها و ایستگاه های مختلف، می توانید از نقشه مترو استانبول استفاده کنید که به شما کمک می کند بهترین مسیر را انتخاب کنید.

پاسخ به سوالات پرتکرار در مورد ایاصوفیه